بهترین روانکار چیست و چه وظایفی دارد؟
روانکار چیست و چه وظایفی دارد؟ باید بدانید روانکار مادهای جامد، نیمه جامد، مایع یا گاز است که به تسهیل حرکت نسبی سطوح در تماس با یکدیگر کمک میکند و باعث کاهش اصطحکاک و سایش میان آنها می گردد. روانکارها از مهم ترین ابزار مورد استفاده در صنایع هستند که در افزایش طول عمر و بالابردن بهره وری دستگاه های صنعتی اهمیت غیر قابل انکاری دارند. در ادامه مطلب به توضیح انواع روانکار می پردازیم.
لطفاً 3 دقیقه ای جهت مطالعه محتوای پیش رو با ما همراه باشید!
وظایف روانکارها:
بعد از آگاهی از اینکه روانکار چیست و چه وظایفی دارد به بررسی وظایف روانکارها می پردازیم:
انتقال قدرت هیدرولیک
بیشترین وظایف روانکارهای جدید در محیط های هیدرولیک انجام میشود. وسایل اتوماتیک خودروهای سواری امروزی، بهترین مثال در این زمینه هستند. این دستگاهها بزرگترین مصرفکنندگان سیالات انتقال قدرت هستند. همچنین بیشتر ماشینهای صنعتی امروزی برای انتقال حرکت و نیرو از سیالات هیدرولیک استفاده مینمایند. سیالات مورد استفاده در سیستمهای متحرک باید از عهده انجام سه وظیفه انتقال قدرت با کمترین تلفات، روانکاری قسمتهای متحرک و جلوگیری از خوردگی قسمت های فلزی برآیند.
جلوگیری از ضربات و تنش
برای توضیحات بیشتر راجب روانکار چیست و چه وظایفی دارد؟ آگاه باشید معروف ترین انتقال دهندههای انرژی مکانیکی به انرژی هیدرولیک سیال کمک فنر خودروهاست. در حرکتهای نوسانی، لرزشهای بدن خودرو باعث میشود یک پیستون در یک سیلندر خود را ببندد و غوطه ور در روغن (سیال) به طرف بالا و پایین به حرکت درآید. سیال با فشار توسط سوراخ بالای پیستون از یک طرف سیلندر به طرف دیگر حرکت میکند. در این حالت انرژی مکانیکی ایجاد و توسط بدنه خودرو با کم شدن اصطکاک لایههای سیال که ناشی از سوراخ پیستون است، کم می شود.
برای تاثیر و کارایی بیشتر، سیال باید گرانروی مناسب نسبت به طراحی سیستم داشته باشد. همچنین گرانروی سیال نباید با درجه حرارت تغییر زیادی داشته باشد؛ یعنی شاخص گرانروی بالا داشته باشد.
تحقیقات نشان میدهند که یکی دیگر از قسمتهایی که در آن کاهش شوک انجام میگیرد، دندههای با بار بالا هستند. روانکار در این سیستمها بین دندههای جعبه دنده (گیربکس) گیر میکند (به دام میافتد) و باید از فاصلههای مابین دندانههای جعبه دنده خلاصی یابد و بدین ترتیب جلوی ضربه و شوک در دندهها گرفته میشود. هنگامی که جعبه دندهها روانکاری شده باشند، در مقایسه با جعبه دندههای روانکاری نشده آرامتر و بیصداتر کار خواهند کرد.
دومین ساز و کار (مکانیزم) که نقش کم کردن تنش را در روانکارها بازی میکند، تغییرات گرانروی با فشار است.
جابجایی مواد آلوده کننده
در ادامه روانکار چیست و چه وظایفی دارد؟ روغن ها نقش مهمی دارند. روغن ها، عمل جابهجایی مواد آلودهکننده را در اکثر سیستمها به خوبی انجام میدهند.این امر یک وظیفه کاملا جدی در موتورهای احتراق داخلی جدید است. مواد افزودنی معلقکننده و پاککننده برای معلق نگهداشتن مواد جامد قابل رسوب به کار گرفته میشوند و سپس آنها را از داخل موتور به داخل صافیها (فیلترهای) طراحی شده بر سر راه قطعات بزرگ و قطعاتی که امکان سایش در آن وجود دارد به حرکت در میآورند.
عمل تمیز نمودن و به حرکت در آوردن مواد آلودهکننده جامد از بین سطوح یاتاقان ها توسط روانکارها، مهم ترین عمل در صنایع ماشینکاری است. این عمل روانکار از سایش و ته نشین شدن رسوبات در بین قطعات جلوگیری کرده و مواد جامد را به همراه خود برده و از محیط عملیات دور مینماید.
اگر مواد کثیف حاصل از خوردگی بتوانند توسط روغن جذب شوند، اجازه نمی دهند سطوح فلز با فلز تماس حاصل نمایند. روغن تحت فشار میتواند آلودگی را به صافیهای جذب سطحی و سانتریفیوژهای جداکننده مواد جامد حمل نماید. گریس ها این وظیفه را فقط موقعی انجام میدهند که گریس تحت فشار به سیستم تزریق شود.
آب بندی
گریس ها، اکثر وظایف روانکاری به جز انتقال حرارت و دورکردن ذرات از محیط را به خوبی انجام میدهند. وظیفه ویژه گریس ها آببندی قسمتهای متحرک است. گریس ها معمولا در جایی بهکارگرفته میشوند که مشکل روانکاری وجود داشته باشد؛ یا قرارگرفتن سیستم به گونهای باشد که روانکار نسبتا جامد مورد نیاز است. در این نوع روانکاری خود به خود وظیفه آببندی هم مهم خواهد شد. گریس ها همچنین از ورود آلودگیهای خارجی به داخل یاتاقانها جلوگیری به عمل میآورند.
وظیفه آببندی برای فواصل بسیار باریک مانند آببندی سیلندر و پیستون با کمک رینگهای روغن در موتورهای احتراق داخلی و کمپرسورهای رفت و برگشتی و همچنین آب بندی بعضی از قسمتهای توربین توسط روغنها انجام میپذیرد.
گریس ها در خیلی از مواقع به جای سیالات روانکار انجام وظیفه میکنند، اما برای وظایفی مانند شستشو، کنترل دما و حمل مواد آلودهکننده مناسب نیستند اما گریس ها مانند روغنها به خوبی قطعات را در مقابل خوردگی محافظت مینمایند.
در نهایت بعضی از روغنها غیر از وظایفی که در این مباحث ذکر گردید، استفادههای دیگری نیز دارند. مثلاً در تولید لاستیک به عنوان تولیدکننده دوده، در ترکیبات ساخت سم کشاورزی، جوهر، لوازم آرایشی و بهداشتی، پلاستیک، رنگ و به عنوان روغنهای فرآیند مورد استفاده قرار میگیرند.
خواندن مطالب بیشتر درباره انواع روانکار ها
این مقاله در گروه پژوهشی شرکت آرمان روشن تجارت راد (بلبرینگ ایران) تهیه و گردآوری شده است.
جهت مشاوره و خرید انواع بیرینگ با مشاوران ما تماس بگیرید.
با تشکر از همراهی شما
تحریریه بلبرینگ ایران
راههای ارتباطی و تماس با برینگ ایران
فروشگاه
آدرس: تهران، خیابان امیرکبیر، کوچه ناظمالاطبا شمالی، پاساژ تهران، طبقه دوم، پلاک ۱۲۲
02166760983
دفتر مرکزی
آدرس: تهران، خیابان سپهبدقرنی، کوچه حقیقت طلب، پلاک ۳
۰۲۱۸۸۹۲۰۵۹۶
دریافت مشاوره سریع با مدیریت فروش